Kanseri Yenmek

“Amansız hastalığa yenildi!” Ya da “Ben kanseri yendim!” Buna benzer ifadeleri haber bültenlerinde de gündelik yaşamımızda da sıklıkla duyarız. Acaba kanseri yenmek ifadesi ne kadar doğru. İyi niyetle söylendikleri kesin. Ama belki biraz sorgulanmaya muhtaçlar.

Kanseri Yenmek, Yenilmek

Kanser elbette atlatılamayacak bir hastalık değil. Daha doğru bir ifadeyle, tedavisi çok şükür ki artık mümkün. Evet, galiba eskisine oranla daha çok sayıda insan bu hastalığa yakalanıyor ama hastalıktan kurtulma, iyileşme oranı bundan katbekat daha yüksek.  Bu sevindirici bir gelişme. Tıptaki ilerlemeler için bu alanda çalışan araştırmacılara ve elbette doktorlar ve diğer tıp insanlarına teşekkür borçluyuz.

Ama kanseri ‘yenme’ tabiri, onların emeklerini yok saymak anlamına gelmese de, yine de pek isabetli görünmüyor bana. Neden mi? ‘Yenmek’ ‘yenilmek’ gibi tabirlerin durumu iyi açıklamadığını, ifade etmediğini düşünüyorum da ondan.

Uzun kanser tedavisi süreci

Ben örneğin, bundan sekiz yıl kadar önce kansere yakalanmış ve uzunca bir süre kanser tedavisi görmüştüm. Evet, hiçbir şey yapmadım değil; zor ve meşakkatli bir süreçti. Ama Tanrı’ya şükür ki kurtuldum ve bunu o ‘mücadelelerime’ bağlayamam doğrusu. Yani ben kanseri yenmek için aslında herhangi bir şey yapmadım. Herhangi bir hasta ne yaparsa sadece onları yaptım. Hastaneye yatmak, ilaçlarımı almak, muayene olmak, ameliyat olmak filan gibi. Ne hastalığa karşı ‘kahramanca’ kılıç salladım ne de bilek güreşinde onun kolunu masaya yapıştırdım.

Tıp bilimi, doktorlar, cerrahlar, hemşireler, yakınlarım, dostlarım ve elbette Tanrı işin içindeydi ve benim bu hastalıktan iyileşmem bu şekilde oldu. Eğer iyileşmeseydim ne olacaktı? Kanser mi beni yenmiş olacaktı? Ya da bu hastalıktan dolayı vefat eden insanlar için ne demeliyiz? Yenildiklerini, mağlup olduklarını mı? Bence çok yanlış bir ifade olur bu. Ve evet biliyorum. Haber bültenlerinde ve gazetelerde çok sık kullanılıyor. Ama yine de yanlış.

Hasta psikolojisi ve yaşam kalitesi

Hastalıklar insanlar için. Belki ideal bir dünyada onlar olmayacaktı ve hayatımızın her anında mükemmel bir sağlığın tadını çıkaracaktık. Ama kabul edelim ki bu dünya ideal bir dünya değil ve hastalıklar var. Tabii ölüm de dünya yaşamının bir parçası. Bu realitelerin bilincinde olup gerçekçi yöntemlerle yaşam kalitemizi en iyi durumda tutmak herhalde takınılabilecek en rasyonel tavır olmalı.

İşi büyük bir dramaya çevirmek ne hastalar için ne de hasta yakınları için iyi bir yöntem değil. Yaşam hastalık deneyimlerini ve şifa armağanlarını da içeriyor. Ve şu veya bu hastalık, bazen bizi devirebilecek kadar güçlü olanları bile, bizi ziyaret ederse, onu yenmek ya da ona yenilmek perspektifiyle bakılmamalı ona. Belki söylenebilecek en doğru şey şu: Bedensel sağlığımız ne durumda olursa olsun, sağlıklı, sakin yaşamın değerini de içerdiği realiteleri de bilen ve olgunlukla karşılayan bir tavır en doğru tavırdır. Gerçek iyileşmenin başladığı yer de herhalde bu noktadır.