2014 yılında yapılan bir araştırmaya göre, kadınlar meslektaşlarına hayır demekte zorlanırken, erkeklerin bunu daha iyi yapabildikleri ortaya çıkmıştır. Her ne kadar nadiren yardım etmeyi reddeden kadınlar işyerinde daha yüksek değerde olsalar da, “hayır” diyebilenlerin kariyer basamaklarına tırmanma olasılıkları daha yüksektir. Bu makalede, daha güvenli bir şekilde “hayır” diyebilmenize yardımcı olacak psikolog önerilerini bir araya getirdim.
Alışkanlıkları değiştirmenin o kadar kolay olmadığını herhalde hepimiz biliyoruz. Bu nedenle, sonuncusu hariç tüm tavsiyeler etkilidir. Sonuncuyu uygulamak için, biraz daha çaba sarf etmek gerekebilir, çünkü pişmanlık duymadan reddetmenize yardımcı olacak asıl kısım da orasıdır.
1.Duraklat
Belli bir ricaya kolaylıkla ‘evet, yaparım’ dememizin sebebi, çoğu zaman durum hakkında düşünmeye zamanımız olmadığından kaynaklanıyor. Tüm artıları ve eksileri, sadece kısa vade için değil, geleceğinizi de göz önünde bulundurarak düşünün. Bunu gerçekten istiyor musun? Artıları ve eksileri tartmak ve doğru bir cevap vermek için biraz zaman isteyin.
2.Kendinizi bir arkadaş olarak değerlendirin
Kendiniz için değil, bir arkadaşınız için cevap vermeniz gerektiğini hayal edin. Psikologlar, sevdiklerimizi sıklıkla kendimizden daha çok önemsediğimize inanırlar. Bir arkadaşınızdan başka bir kişiye yardım etmesi veya ek işler yapması istenseydi, nasıl bir tavsiye verirdiniz? Böyle bir durumda, gereksiz pişmanlık duymadan sizin için daha karlı olan, yani reddeden bir anlaşma yapabileceksiniz.
3.Akıllı bir şekilde ‘hayır’ deyin
Gerçeği söylemekten kaçınmayın ve cümlelerinizi süslemeyin. Eğer birisinin talebini yerine getiremezseniz veya iyi bir şekilde yerine getiremezseniz, şunları söyleyin: “Size yardımcı olmaktan memnuniyet duyarım, ancak bunu iyi bir şekilde yapamam. Tamam diyebilirim, ama gelecekte sonucundan memnun kalmayabilirsin, bu nedenle ilişkimize zarar vermek istemiyorum.” Diğer bir seçenek ise, açıkça söylemek, yer veya zaman nedeniyle bu işe girişmenin elverişsiz olduğunu bildirmektir. Belli bir işi yapmanızın zor olduğunu veya uygun olmadığınızı bilmek karşıdaki kişinin sizi daha iyi anlamasına yardımcı olacaktır. Eğer o kişi anlayışlı birisi ise, sizi zor durumda bırakmadan isteğini geri alır. Eh, eğer anlayışsız birisi ise reddetmek en iyisidir.
4.Darbeyi yumuşatın
“Hayır” kelimesini duymak zordur. Kişi rahatsız hissedebilir. Böyle bir durumda, sadece sert bir “hayır” deme yerine, “benim için zaman açısından uygun değil”, “maalesef şu anda sana yardım edemem” gibi şeyler söyleyerek cevabı yumuşatmak uygun olacaktır. Böyle bir durumda, siz karşınızdaki kişiye şunu söylemiş olursunuz: “Seninle ilgili değil, benim kişisel nedenlerimden dolayı.” Bu tür ifadeler kullanmak, sert bir “hayırdan” daha iyidir.
5.Başkalarını düşün
Eğer bir kişinin isteği aileniz için yükümlülüklerinizi yerine getirmeye engel oluyorsa, o kişiyi reddetmeniz biraz daha kolay olacaktır. Bu nedenle, olumlu bir cevap vermeden önce, sadece sizin için değil, sevdikleriniz için de evet demenin ne kadar uygun olduğunu düşünün.
6.Stresi azaltın
Çoğu zaman talep baskı olarak algılanır. Biz reddetmekten korkuyor ve çekiniyoruz. Stresli bir durumda, kolayca evet demeyi seçiyoruz. Böyle bir durumda stres düzeyini azaltmak önemlidir: 10’a kadar saymaya çalışın veya derin bir nefes alın. Düzenli bir nefes alma kalp ritmini sakinleştirmeye, kan basıncını düşürmeye yardımcı olur. Ve bu, daha doğru düşünmeye, doğru kararlar vermenize yardımcı olacaktır. Böylece ne istediğine bakılmaksızın bir kişiyi reddetmeniz daha kolay olacaktır.
7.Rolünüzü güncelleyin
Kendinizi her zaman güler yüzlü ve duyarlı bir kişi olarak göstermek isteyebilirsiniz. Bu, meslektaşlarınızı ve sevdiklerinizi açıkça reddetmenizi ve aynı zamanda normal yaşamanıza engel olur. Rolünüzü değiştirmeyi deneyin. Bu, takip edilmesi çok zor olan bir tavsiyedir, ancak belki de en etkili olanıdır.
Reddederseniz ne olacağını, başvuru sahibinin tepkisinin ne olacağını, ne cevaplayabileceğinizi detaylı bir şekilde düşünün. Kendinizi “hayır” diyen bir kişinin rolüne göre ayarlayın. Belki de meslektaşlarına ya da akrabalarına karşı çok duyarlı birisi olarak görünmeyebilir, ama gerçekten birinin yapabileceği kadarını üstlenmesinde fayda var.
Hayır diyebiliyor musun? Bu konuda sana ne yardımcı oluyor?