Çocuklarımız evsiz insanlar (sokak çocukları ya da bazen tinerci denen insanlar ya da sokakta yaşayan insanlar hakkında size soru sorarlarsa onlara ne dememiz doğru olur? Böyle bir durumda ne yapmalıyız?
Büyük bir şehirde yaşıyorsanız muhtemelen sokakta yaşayan insanlarla karşılaşmışsınızdır. Bu önemli bir toplumsal sorun ve üzerinde durulmayı hak den bir konu. Çocuklarımıza bu konudan nasıl bahsetmeliyiz acaba? Bu yazıda yazılanlar anaokulu ve ilkokulun ilk birkaç sınıfında okuyan çocuklar düşünülerek yazıldı. Ama biraz daha büyük çocuklar için de uygun olabilir.
Evsizlerden söz etmekle ilgili bazı yararlı bilgiler
Evsizlerle ilgili kendi fikirleriniz ve onların değerlerinizle nasıl uyuştuğu konusunda düşünün. Bu, çocuklarınızla konuşurken yüzeysel ve yargılayıcı yorumlar yapmamanızı sağlayabilir.
Akıl hastalığıyla ilgili konulardan söz etmeye de hazırlıklı olun. Bazen bu gibi konular, çocuğun merakını, kişinin evsiz olduğu gerçeğinden daha çok çekebilir. Akıl hastalığı konusunu çocuğunuza, yaşını ve anlayış kapasitesini de hesaba katarak nasıl anlatabileceğiniz üzerinde düşünün.
Onlarla, ilgili oldukları anda konuşun. Diğer birçok konuda olduğu gibi, evsiz insanlar hakkında da çocuklarımızla konuşmanın en iyi zamanı, onların istediği zamandır. Bu genellikle onların arabadayken yolda bir evsiz insan gördükleri ya da böyle bir kişiyle kaldırımda karşılaştıkları zaman olacaktır. Ama onların hazır oldukları anda biz anne babalar da hazır olabiliriz.
Unutmayın ki çocuklar doğal olarak meraklıdır.
Yolun kenarında evsiz insanlar görüp onlar hakkında soru sorduklarında, çocuklar bu insanlar hakkında daha çok şey bilmek istemektedirler. Yargılamıyorlar, sadece merak ediyorlar.
Basit şekilde açıklayın. Kısa açıklamalar en iyi açıklamalardır böylece cevabınız onların kafasını karıştırmamış olur. Bir insanın evinin olmayabileceği fikri çoğu çocuğa çok yabancıdır. Zihinlerinde bu durumla ilişkilendirebilecekleri bazı basit fikirleri kullanarak onlara yardım edin. Cevabınızda dürüst olun ve yargılayıcı olmaktan kaçının. Bilmediğiniz bir şey olursa, bilmediğinizi söyleyin. Örneğin çocuğunuz arabadayken gördüğü o kişinin neden kalacak evi olmadığını sorarsa, o kişinin durumunu bilmediğinizi, ama insanların çoğu zaman, bir ev tutacak paraları olmadığı için evsiz kaldıklarını söyleyin.
Empati ifade edin ve çocuklarınızı da empati kurmaya teşvik edin. Şu sözü seviyorum: “Başka insanlara karşı empati kurabilen ve nazik davranan çocuklar ayakta durma cesaretini göstereceklerdir; çünkü inandıkları şey doğrudur.”
Çocuğunuzun kaygılanabileceğini anlayın
Ev, çocuğun bütün dünyasıdır. Bir insanın evinin olmaması, çocuğunuzu çok kaygılandırabilir. Onları, evsiz insanların isterlerse geçici olarak sığınabilecekleri evlerin olduğu ve insanların başka yollarla da evsizlere yardım ettiklerini söyleyerek bu kaygılarını giderin.
Davranışınızın farkında olun. Çocuğunuzun evsizlik konusuyla ilgili ilk algısını en çok etkileyecek olan şey, sizin evsiz insanlara davranışınızdır. Söylediklerinizle beden dilinizin aynı mesajı verdiğinden emin olun.
Herkese saygıyla davranın. Doğal hareket edin. Evsiz insanların gözlerine bakın ve başka herhangi bir insana gülümsediğiniz şekilde onlara da gülümseyin, Çocuğunuzu da böyle yapması konusunda teşvik edin. Onlara, evsiz çocukların da her bakımdan kendileri gibi birer çocuk olduğunu hatırlatın ve onlara kendilerine nasıl davranılmasını istiyorlarsa öyle davranmalarını söyleyin.
Çocuklarınıza minnettar olmalarını hatırlatın. Bu, sahip olduklarınızdan dolayı şükranınızı ifade etmek için harika bir fırsattır. Özellikle küçük konularda; örneğin giyebileceğimiz sıcak çoraplarımızın olması gibi. Ya da birbirimizi desteklediğimiz arkadaşlarımızın olması. Bu şükür /teşekkür kavramını, evsiz insanlara nasıl yardım edilebileceğine ilişkin fikirler geliştirmekte kullanın…
Çocuklarınızdaki doğal yardım etme eğilimini besleyin. Evsiz insanlara yardım etmekle ilgili fikirler geliştirmeleri konusunda onları teşvik edin. Fikirlerinden bazılarını gerçekleştirmelerine yardım edin.
Çocuklarınız büyüdükçe konuşmalarınızın kapsamını genişletin. Bu bir kere konuşulup bitirecek bir konu değildir. Çocuğunuz evsizlik konusunun bilincine varana dek konuyu çok basit tutun, ve çocuk geliştikçe daha derin bir düzeyde anlatın.
